تاریخ : چهارشنبه 1 آذر 1396 - 10:07 کد مطلب : 30695
مبلغ تراکنشهای شاپرک ۲۹.۷۴ درصد رشد کرد
نقدینه- براساس آمار ارائه شده از سوی شاپرک، مبلغ تراکنشهای شاپرک با رشد ۲۹.۷۴درصد و تعداد تراکنشها ۳۴.۳۵درصدی در مهرماه امسال نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۵همراه بود.
به گزارش پایگاه خبری نقدینه، شرکت شاپرک در پایان هرماه آمار عملکرد شبکه کارتی و پرداخت کشور را مورد بررسی قرار می دهد و در جدیدترین گزارش خود آمار عملکرد مهر ماه را منتشر کرده است که بخشی از آن به شرح زیر است:
نسبت ارزش تراکنش های شاپرک به نقدینگی
این شاخص نشان می دهد که صنعت پرداخت الکترونیک تا چه میزان در اقتصاد ملی نقش داشته و چقدر در تسهیل مبادلات اقتصادی کشور موثر بوده است. برای بررسی نسبت ارزش تراکنش های شاپرک به نقدینگی، که به صورت الکترونیکی پرداخت شده، محاسبه میشود.
شایان توجه است که به دلیل عدم انتشار آمار نقدینگی شهریور و مهر ماه توسط بانک مرکزی ج. ا. ا. ، در محاسبه این شاخص از اطلاعات موجود (تا مرداد ماه ۱۳۹۶) استفاده شده است.
در مرداد ماه ۱۳۹۶ارزش تراکنش های شاپرک ۱۱.۱۰درصد از کل نقدینگی بوده است که این شاخص نسبت به ماه تیر، افزایش ۰.۶۹درصدی داشته است. در ماه مرداد، ارزش تراکنش های شاپرک رشد ۹.۲۱درصدی داشته است که در قیاس با رشد ۲.۴۴درصدی نقدینگی نسبت به تیر ماه، کاهش شاخص نسبت ارزش تراکنش های شاپرکی به نقدینگی نسبت به ماه تیر را در پی داشته است.
بررسی های ایبِنا حاکی است در زمان تولید گزارش حاضر، آمار میزان نقدینگی در ماه های شهریور و مهر منتشر نشده است، لذا نسبت ارزش تراکنش های شاپرک به نقدینگی به تفکیک هر سال در دوره ی زمانی سال ۱۳۹۲لغایت مرداد ماه سال ۱۳۹۶در شکل ۱-۱ترسیم شده است که بیانگر روند رو به رشد و نوسانی این شاخص در مدت مورد بررسی است.
در مرداد ماه ۱۳۹۶، ۲.۴۹درصد از کل نقدینگی، متعلق به اسکناس و مسکوک در دست اشخاص بوده است که نسبت به مقدار مشابه در ماه خرداد کاهش ۰.۰۷درصدی را تجربه کرده است. طبق گزارش ایبِنا، در مرداد ماه ۱۳۹۶میزان نقدینگی با افزایش ۲.۴۴درصدی همراه بوده و در مقابل میزان اسکناس و مسکوک در دست اشخاص با کاهش ۰.۴۷درصدی همراه بوده است.
کاهش میزان اسکناس و مسکوک در دست اشخاص از یک سو و افزایش میزان نقدینگی از سوی دیگر منجر به کاهش سهم اسکناس و مسکوک از نقدینگی مرداد ماه ۱۳۹۶شده است.
مقایسه نسبت ارزش تراکنش های شاپرکی و اسکناس و مسکوک در دست اشخاص به نقدینگی
شکل زیر روند دو شاخص نسبت ارزش تراکنش های شاپرک به نقدینگی و نسبت اسکناس و مسکوک در دست اشخاص به نقدینگی را نشان داده و امکان مقایسه تغییرات ارزش تراکنش های پرداخت الکترونیک و حجم اسکناس و مسکوک در دست اشخاص را از کل نقدینگی در طول زمان، ممکن میسازد.
روند نسبت ارزش تراکنش های شاپرک به نقدینگی در طول مدت مورد بررسی (ابتدای سال ۱۳۹۲تا مرداد سال ۱۳۹۶) دارای برآیند صعودی بوده است و از ۶.۶۱درصد در فروردین ماه ۱۳۹۲به ۱۱.۱۰درصد در مرداد ماه ۱۳۹۶افزایش یافته است. این در حالی است که درصد اسکناس و مسکوک به نقدینگی در طول این مدت روندی در مجموع کاهشی داشته و از ۶.۰۷درصد به ۲.۴۹درصد رسیده است.
به عبارت دیگر، گسترش نفوذ ابزارهای پذیرش، یکی از دلایل کاهش ۳.۵۸درصدی نسبت اسکناس و مسکوک به نقدینگی در مدت مورد بررسی بوده است که انتظار میرود این روند کاهشی همچنان تداوم داشته باشد. کاهش این نسبت یکی از عوامل اصلی افزایش ضریب فزاینده و سالم سازی ترکیب نقدینگی در بازه زمانی اخیر بوده و باعث شده برای تامین نقدینگی، پول پرقدرت کمتری به اقتصاد کشور تزریق شود و بخشی از نیاز به پول فیزیکی برای پرداخت بهای کالاها و خدمات مورد تقاضا، با گسترش زیرساخت های لازم توسط شبکه پرداخت الکترونیک کارت جبران شود.
بررسی ارزش تراکنش های شاپرک و GDP در طول زمان
بر اساس انتظارات و در حالت عمومی، رابطه مستقیمی بین تقاضا در دوره مشخص و مبلغ پرداخت های صورت گرفته در آن دوره وجود دارد؛ چرا که بهای کالای مورد تقاضا به صورت الکترونیکی و یا نقدی پرداخت می شود. از سوی دیگر عواملی از قبیل تورم، نرخ بهره، رکود و رونق اقتصادی، اوضاع سیاسی و سایر عوامل، بر تقاضا، عادات و رفتار مصرفی آحاد جامعه اثرگذار است.
بر پایه گزارش ایبِنا، به عنوان مثال در یک اقتصاد رکودی، با کاهش تقاضا و خرید کالاها و خدمات، انتظار بر آن است که پرداخت وجوه چه به صورت نقدی و چه به صورت الکترونیکی در مجموع کاهش یابد. به عبارت دیگر روند ارزش پرداخت های الکترونیک کارتی، به تنهایی عملکرد شرکت شاپرک و یا اعتماد افراد جامعه به صنعت پرداخت الکترونیک کارتی را نشان نداده و لازم است بررسی ارزش تراکنش های کارتی را با توجه به وضعیت سیکلهای تجاری و دوره های رکود و رونق اقتصادی کشور و نسبت به تولید ناخالص داخلی مورد تحلیل قرار داد.
آمار تعداد و ارزش تراکنشهای شاپرک
در مهرماه ۱۳۹۶بالغ بر ۱، ۳۶۰میلیون تراکنش با ارزش ۱، ۴۳۲هزار میلیارد ریال در شبکه الکترونیک پرداخت کارت پردازش شده که نسبت به شهریور ماه کاهش ۷.۷۱درصدی در تعداد و ۶.۸۹درصدی در ارزش ریالی داشته است.
تراکنش های مهر ماه ۱۳۹۶به نسبت ماه مشابه سال ۱۳۹۵از نظر تعدادی ۳۴.۳۵درصد و از نظر ریالی ۲۹.۷۴درصد رشد داشته است. اما بخشی از رشد ارزش ریالی تراکنش ها ناشی از تورم در مدت مورد بررسی بوده است.
از جمله سایر عوامل تاثیر گذار بر رشد تعداد و مبلغ تراکنش های شاپرک، می توان به افزایش تعداد ابزارهای پذیرش، دارندگان کارت، کارت و افزایش میل به استفاده از شیوه های مختلف پرداخت الکترونیکی به جای استفاده از پول فیزیکی، اشاره کرد.
رشد حقیقی ارزش تراکنش های شاپرکی
در اقتصاد برای ارائه تحلیل های قابل اتکا، متغیرهای ارزشی و مبلغی را به صورت حقیقی بررسی می کنند. به این مفهوم که متغییر ارزش اسمی را تورم زدایی کرده تا اثر عامل تورم موجب برداشت های اشتباه و انحراف در تصمیم گیری نشود. لذا شاخص مناسب تر برای بیان رشد ارزش تراکنش ها، بیان آن به صورت رشد حقیقی و تورم زدایی شده است.
ارزش اسمی تراکنش های مهر ماه ۱۳۹۶نسبت به شهریور ماه کاهش ۶.۸۹درصدی داشته و این در حالی است که ارزش حقیقی تراکنش ها در مهر ماه ۱۳۹۶کاهش ۷.۲۳درصدی را تجربه نموده است. ارزش حقیقی تراکنش ها در واقع ارزش تراکنش های شاپرکی بدون در نظر گرفتن اثرات تورم است. به عبارت دیگر ارزش تراکنش های شاپرکی که نسبت به نرخ تورم خالص سازی شده است، ارزش حقیقی تراکنش های شاپرکی را تشکیل می دهد.
همانگونه که مشاهده می شود، مندرجات جدول ۲-۴بیانگر رشد ۲۹.۷۴درصدی در ارزش اسمی تراکنش ها در قیاس نقطه به نقطه بوده که میتوان آن را شاهدی برای افزایش استقبال عمومی از پرداخت الکترونیکی تفسیرکرد. همچنین ملاحظه میشود که رشد حقیقی ارزش تراکنش ها بدون در نظر گرفتن اثرات تورم محاسبه شده است ۱۹.۶۸درصد می باشد.
همانطور که قبلا نیز اشاره شد ارزش حقیقی تراکنش های شاپرک در واقع ارزش تراکنش های شاپرک بدون در نظر گرفتن اثرات تورمی است.
عملکرد شبکه شاپرک در توزیع ابزار پذیرش
سوئیچ شرکت شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک) سه نوع "ابزار پذیرش اینترنتی"، "ابزار پذیرش موبایلی" و " ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی" را پشتیبانی می کند که در این بخش تعداد هر یک از این ابزارها، در کنار سایر عوامل نظیر تعداد تراکنش، دسترسی و توسعه شبکه پرداخت الکترونیک کارتی مورد بررسی قرار میگیرد.
ابزارهای پذیرش موبایلی و اینترنتی و کارتخوان فروشگاهی در مهر ماه نسبت به شهریور ماه به ترتیب رشد ۲.۲۹، ۰.۳۴و ۱.۱۱درصدی را تجربه کرده اند در ادامه آمار سهم بازار هر یک از ابزارها در جدول ۲-۶ارائه شده است.
همانطور که مشخص است کارتخوان فروشگاهی با سهم ۸۷.۷۵درصدی، بیشترین تعداد تراکنش را در بین سایر ابزارهای پذیرش داشته است و ابزار پذیرش موبایلی و ابزار پذیرش اینترنتی به ترتیب در جایگاههای بعدی قرار گرفته اند.
همانگونه که در شکل مشخص است، بیشترین سهم بازار تراکنش های شاپرکی در اختیار ابزار کارتخوان فروشگاهی است. این در حالی است که عواملی مانند وجود محدودیت انجام تراکنش بر روی ابزار پذیرش موبایلی، تعداد بالای ابزار کارتخوان فروشگاهی، فراگیر بودن این ابزار، عدم نیاز این ابزار به تجهیزات مکمل دیگر نظیر کامپیوتر یا گوشی موبایل و عواملی از این دست را میتوان از جمله عوامل تاثیر گذار بر تعداد تراکنش های ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی دانست.
این در حالی است که به منظور استفاده از ابزار پذیرش اینترنتی، به بستر اینترنتی امن و در استفاده از ابزار پذیرش موبایل به وجود دستگاه گوشی تلفن همراه نیاز است که امکان دارد هنگام خرید در دسترس همگان قرار نداشته باشد. متوسط تعداد تراکنش به ازای هر یک از ابزارها در جدول ۲-۷به خوبی قابل ملاحظه است.
متوسط تراکنش هر ابزار پذیرش شاپرکی در مهر ماه ۱۳۹۶، ۱۸۰تراکنش است که این تعداد نسبت به مقدار مشابه در ماه گذشته ۱۷واحدی (۸.۷۶درصدی) را تجربه نموده است. بیشترین کاهش متوسط تعداد تراکنش مربوط به ابزار کارتخوان فروشگاهی است. با توجه به گسترش فعالیت ابزارهای NFC تعداد تراکنش های ابزار پذیرش موبایلی نیز در ماه های اخیر که این دست از پرداخت ها در شبکه به کار گرفته شده است دارای نوسانات فراوان است.
در مهر ماه متوسط تعداد تراکنش های موبایلی با کاهش ۷.۶۴درصدی از ۳۹۸تراکنش در شهریور ماه به ۳۶۸تراکنش رسیده است. متوسط تعداد تراکنش هر ابزار کارتخوان فروشگاهی نیز با کاهش ۹.۰۱درصدی نسبت به شهریور ماه به ۱۸۱عدد در مهر ماه رسیده است. در ادامه طی جدول ۲-۸به بررسی شاخص متوسط مبلغ تراکنش ها به ازای هر ابزار پذیرش فعال سیستمی پرداخته شده است.
در مهر ماه متوسط کارکرد مبلغی تمامی ابزارها نسبت به ماه گذشته کاهش داشته است. متوسط مبلغ کارکرد هر ابزار کارتخوان فروشگاهی در مهر ماه با کاهش ۱۶.۳۹میلیون ریالی به ۱۸۹.۳۰میلیون ریال رسیده است.
متوسط مبلغ کارکرد هر ابزار اینترنتی نیز با کاهش ۱۳.۹۶میلیون ریالی نسبت به شهریور ماه به ۱۷۶.۸۵میلیون ریال به ازای هر ابزار در مهر ماه رسیده است. متوسط مبلغ کارکرد هر ابزار پذیرش موبایلی نیز با توجه به جدول ۲-۸نزدیک به ۲۳.۷۹میلیون ریال است که این میزان نیز نسبت شهریور ماه ۰.۱۲میلیون ریال کاهش را تجربه کرده است.
همانگونه که مشاهده می شود، جدول ۲-۹حاوی اطلاعات متوسط مبلغ هر تراکنش در هر یک از ابزارهای پذیرش است. بر اساس این جدول تراکنش های ابزار پذیرش موبایلی به طور متوسط کمترین ارزش ریالی را داشته و ابزار پذیرش اینترنتی از این منظر رتبه نخست را دارد.
تعداد و مبلغ تراکنش های ابزار پذیرش اینترتی در مهر ماه ۱۳۹۶نسبت شهریور ماه به ترتیب افزایش ۰.۱و ۰.۱۴درصدی داشته است.
تعداد تراکنش های ابزار پذیرش موبایلی در مهر ماه نسبت به شهریور ماه افزایش ۰.۰۳درصدی را تجربه کرده است و این در حالی است که مبلغ تراکنش های این ابزار نیز در مدت مشابه افزایش ۰/.۰۳درصدی داشته است. در بررسی تعداد و مبلغ تراکنش های ابزار کارتخوان فروشگاهی نیز کاهش ۰.۱۵درصدی در تعداد تراکنش ها و افزایش ۰. درصدی در مبلغ تراکنش ها مشهود است.
همانگونه که این شکل مشاهده می شود، مبلغ تراکنش های ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی در مهر ماه ۱۳۹۶در حالی کاهش ۰.۳۴درصدی را نسبت به مهر ۱۳۹۵تجربه کرده است که تعداد تراکنش های این ابزار نیز در مدت مشابه نرخ رشد ۱.۵درصدی را تجربه کرده است.
تعداد و مبلغ تراکنش های ابزار پذیرش اینترنتی نیز در مهر ماه ۱۳۹۶به ترتیب با افزایش ۰.۳۷درصدی و ۰.۲۹درصدی نسبت به مهر ماه ۱۳۹۵همراه بوده است. ابزار پذیرش موبایلی نیز با افزایش ۰.۰۵درصدی در مبلغ تراکنش ها و کاهش ۱.۸۸درصدی در تعداد تراکنش ها در مهرماه ۱۳۹۶نسبت به مهر ماه ۱۳۹۵همراه بوده است.
https://naghdineh.ir/page/30695/
لینک مطلب :