چشم انداز ۱۰ میلیارد دلاری تجارت ایران و اوراسیا
به گزارش پایگاه خبری نقدینه، «محمد دهقان‌دهنوی» رئیس سازمان توسعه تجارت با اشاره به اجرایی شدن موافقت نامه تجارت ازاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا اعلام کرد: موافقت‌نامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا از هفته گذشته وارد مرحله اجرایی شده است.
وی افزود: با توجه به ابهامات و سوالات ایجاد شده در خصوص این توافق‌نامه، لازم بود از طریق رسانه‌ها ابعاد مختلف آن برای افکار عمومی تشریح شود.
دهقان‌دهنوی با اشاره به روند شکل‌گیری این موافقت‌نامه گفت: این توافق‌نامه حاصل فرآیندی چند ساله است که ابتدا با امضای یک موافقت‌نامه تجارت ترجیحی آغاز شد و پس از ارزیابی نتایج مثبت آن، مذاکرات برای تجارت آزاد با پنج کشور عضو اتحادیه اوراسیا آغاز شد.
وی افزود: اتحادیه اقتصادی اوراسیا متشکل از کشور‌های روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، ارمنستان و بلاروس است که میان خود تعرفه‌های گمرکی را حذف کرده‌اند و مقررات تجاری هماهنگ دارند. با اجرای این موافقت‌نامه، ایران نیز به صورت رسمی به این فضا پیوسته است.
رئیس سازمان توسعه تجارت تصریح کرد: طبق این توافق‌نامه، تعرفه گمرکی بیش از ۸۷ درصد کالا‌های تجاری میان ایران و اتحادیه اوراسیا حذف شده و از میان حدود ۵۶۰۰ ردیف تعرفه، بالغ بر ۴۶۷۰ قلم کالا مشمول تعرفه صفر شده‌اند. این کاهش تعرفه به معنای کاهش محسوس هزینه تجارت و افزایش رقابت‌پذیری کالا‌های ایرانی در بازار این کشور‌ها خواهد بود.
دهقان‌دهنوی تأکید کرد: اجرای این موافقت‌نامه نه تنها موجب تسهیل صادرات غیرنفتی ایران می‌شود، بلکه امکان دسترسی گسترده‌تر به بازار‌های منطقه را فراهم می‌کند و گامی مهم در جهت توسعه تجارت خارجی کشور به شمار می‌رود.
فرصت‌های بی‌سابقه‌ای برای صادرکنندگان ایرانی در بازار اوراسیا ایجاد شده است
رئیس سازمان توسعه تجارت با اشاره به اجرایی شدن موافقت‌نامه تجارت آزاد ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا، از فراهم شدن بستر‌های گسترده برای رشد صادرات غیرنفتی کشور خبر داد.
دهنوی ادامه داد: از روز پنج‌شنبه گذشته، اجرای موافقت‌نامه تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا آغاز شده و این اتفاق، فرصت‌های کم‌نظیری را پیش روی بخش خصوصی ایران قرار داده است. وی افزود: کاهش یا حذف تعرفه‌های گمرکی بر روی بسیاری از کالا‌های صادراتی ایران، موجب می‌شود قیمت تمام‌شده این کالا‌ها برای مصرف‌کنندگان کشور‌های عضو اوراسیا کاهش یابد و در نتیجه، امکان رقابت کالا‌های ایرانی در بازار آن کشور‌ها تقویت شود.
دهقان‌دهنوی با اشاره به حذف تعرفه گمرکی برای بیش از ۴۶۷۰ ردیف کالایی از مجموع ۵۶۰۰ ردیف تعرفه‌ای میان ایران و اوراسیا گفت: در برخی موارد، تعرفه‌های واردات برای کالا‌های ایرانی تا ۱۰ درصد کاهش یافته که مستقیماً به سود مصرف‌کننده و به نفع بازاریابی کالای ایرانی خواهد بود.
وی با تأکید بر نقش محوری بخش خصوصی تصریح کرد: تولیدکنندگان و صادرکنندگان باید بررسی کنند که آیا کالا‌های آنها مشمول این توافق شده‌اند یا خیر و در صورت بهره‌مندی از معافیت‌های جدید، برنامه‌ریزی دقیق برای حضور در بازار‌های هدف داشته باشند. او افزود: این توافق فرصت تازه‌ای نیز برای شرکت‌های مدیریت صادرات فراهم کرده است تا به نمایندگی از تولیدکنندگان، به بازار‌های منطقه‌ای دسترسی پیدا کرده و نقش واسطه‌ای خود را در تقویت صادرات ایفا کنند.
رئیس سازمان توسعه تجارت همچنین تأکید کرد: موافقت‌نامه تجارت آزاد صرفاً یک فرصت برای صادرات نیست، بلکه واردات ارزان‌تر مواد اولیه از کشور‌های عضو اوراسیا نیز می‌تواند به کاهش هزینه تولید در داخل کشور کمک کرده و مزیت رقابتی را در بازار داخلی تقویت کند. وی افزود: برخی از تهدید‌های بالقوه این توافق‌نامه را نیز می‌توان با طراحی استراتژی‌های صنعتی و حمایت‌های هدفمند، به فرصت تبدیل کرد؛ از جمله تولید مشترک، انتقال بخشی از زنجیره تولید به کشور‌های همکار یا تأمین مواد اولیه با هزینه کمتر.
او خاطرنشان کرد: پیام کلیدی این توافق برای تولیدکنندگان ایرانی آن است که اگر به دنبال توسعه، افزایش ارزش افزوده، و دستیابی به بازار‌های بزرگ‌تر هستند، اکنون بستر آن فراهم شده است و سازمان توسعه تجارت آمادگی دارد در کنار فعالان اقتصادی، مسیر بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها را هموار کند.
موافقت‌نامه تجارت آزاد با اوراسیا، تمرینی برای حضور ایران در بازار‌های جهانی است
رئیس سازمان توسعه تجارت با اشاره به آغاز اجرای موافقت‌نامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، این توافق را گامی عملی در مسیر جهانی شدن اقتصاد ایران دانست و گفت: این موافقت‌نامه می‌تواند به بستری برای تمرین حضور در بازار‌های بین‌المللی تبدیل شود.
محمد دهقان‌دهنوی تصریح کرد: با اجرای این موافقت‌نامه، تعرفه گمرکی بیش از ۴۶۰۰ قلم کالا میان ایران و پنج کشور عضو اتحادیه اوراسیا (روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، ارمنستان و بلاروس) به صفر رسیده است. این کاهش تعرفه‌ها، امکان رقابت‌پذیری بیشتری را برای کالا‌های ایرانی در بازار‌های منطقه‌ای فراهم می‌کند.
وی تأکید کرد: تولیدکنندگان ما باید از دیدگاه محدود داخلی خارج شوند و تولید را برای جمعیتی بسیار فراتر از جمعیت ۸۵ میلیونی ایران طراحی کنند. ما باید به سمت تولید رقابت‌پذیر حرکت کنیم؛ تولیدی که بتواند در بازار ۸۰۰ میلیونی اوراسیا و حتی بازار ۷ میلیارد نفری جهان حرفی برای گفتن داشته باشد.
دهقان‌دهنوی افزود: موافقت‌نامه تجارت آزاد با اوراسیا یک فرصت آموزشی و اجرایی برای ایران است تا خود را برای عضویت در پیمان‌های بزرگ‌تر همچون سازمان تجارت جهانی آماده کند. به گفته وی، «در حالی که عضویت در WTO مستلزم کاهش گسترده تعرفه‌هاست، این موافقت‌نامه می‌تواند الگویی عملی برای آزمودن توان صادراتی و تطبیق با قواعد تجارت جهانی باشد.»
رئیس سازمان توسعه تجارت با اشاره به ظرفیت‌های تجاری عظیم اتحادیه اوراسیا گفت: حجم تجارت سالانه این اتحادیه بین ۸۰۰ تا ۹۰۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود که نیمی از آن، واردات از سایر کشورهاست. تنها کشور روسیه بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار واردات دارد. دهقان‌دهنوی تاکید کرد: اگر ایران بتواند سهم مناسبی از این بازار‌ها را به دست آورد، تأثیر قابل توجهی بر رشد صادرات و بهبود تراز تجاری کشور خواهد گذاشت.
وی همچنین نقش شرکت‌های مدیریت صادرات، توسعه زنجیره ارزش، واردات مواد اولیه ارزان‌تر و سرمایه‌گذاری مشترک با کشور‌های منطقه را به عنوان راهبرد‌هایی برای بهره‌برداری از این توافق‌نامه برشمرد و افزود: «همان‌قدر که این موافقت‌نامه برای طرف مقابل فرصت ایجاد می‌کند، برای ما نیز می‌تواند هم فرصت و هم تهدید باشد که باید با سیاست‌گذاری هوشمندانه، آن را به نفع تولید داخل مدیریت کنیم.»
در پایان، دهقان‌دهنوی بر آمادگی سازمان توسعه تجارت برای حمایت هدفمند از تولیدکنندگان و تنظیم هماهنگ سیاست‌های تجاری و صنعتی در وزارت صمت تأکید کرد و گفت: «ما تازه در آغاز راه هستیم، اما اگر مسیر را درست برویم، می‌توانیم از ظرفیت این موافقت‌نامه برای توسعه صادرات، رشد تولید و ارتقای جایگاه اقتصاد ایران در سطح منطقه‌ای و جهانی استفاده کنیم.»
تجارت ایران با اوراسیا هنوز بسیار پایین است؛ هدف‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری در گام اول
رئیس سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه مجموع تجارت ایران با پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال گذشته اندکی بیش از ۳ میلیارد دلار بوده، تأکید کرد: «این رقم نسبت به حجم تجارت ۸۰۰ میلیارد دلاری این کشور‌ها بسیار پایین است و باید افزایش یابد.»
محمد دهقان‌دهنوی خاطرنشان کرد: «در برخی سال‌ها که واردات نهاده‌های دامی و کالا‌های اساسی از روسیه و قزاقستان بیشتر شده، این عدد تا ۴ میلیارد دلار هم رسیده، اما همچنان با ظرفیت موجود فاصله زیادی داریم.»
به گفته وی، تجارت ایران با این کشور‌ها در سال‌های اخیر روند رشد خوبی داشته و تقریباً در تمام سال‌ها رشد آن بیش از نرخ رشد تجارت ایران با دیگر کشور‌ها بوده است. دهقان‌دهنوی افزود: «ما در گام نخست هدف‌گذاری کرده‌ایم که حجم تجارت با اوراسیا را به ۱۰ میلیارد دلار برسانیم. اما اگر فقط به سهم ۵ درصدی از تجارت این اتحادیه فکر کنیم، این رقم باید به ۴۰ میلیارد دلار برسد.»
زیرساخت‌های تجارت با اوراسیا باید توسعه یابد
دهقان‌دهنوی توسعه تجارت با اوراسیا را فرصتی برای بهبود زیرساخت‌های تجاری کشور دانست و گفت: «ما هم در حوزه داخلی، هم پایانه‌های مرزی و هم کریدور‌های ترانزیتی با مشکلاتی مواجه هستیم. توسعه تجارت می‌تواند زمینه‌ساز تقویت این زیرساخت‌ها شود.»
وی به کمبود ناوگان کشتیرانی در دریای خزر اشاره کرد و افزود: «برای واردات از روسیه و دیگر کشور‌های حاشیه خزر نیاز به سرمایه‌گذاری در ناوگان و بنادر داریم. ضمن اینکه کاهش سطح آب خزر هم استفاده از برخی بنادر را دشوار کرده و این موضوع می‌تواند توجه بیشتری را به مسائل زیست‌محیطی این دریاچه جلب کند.»
موافقت‌نامه تجارت آزاد، مانع‌زدایی تعرفه‌ای و غیرتعرفه‌ای را تضمین می‌کند
دهقان‌دهنوی در پاسخ به سوال خبرنگار تسنیم، مبنی بر تاثیر این توافق نامه بر متنپع سازی میادی ورود کالا خصوصا کالا‌های اساسی که سکی از اقلام مهم در سبد ارزی کشور است، گفت: یکی از مزایای اصلی موافقت‌نامه تجارت آزاد با اوراسیا را رفع موانع غیرتعرفه‌ای دانست و توضیح داد: «در این موافقت‌نامه علاوه بر حذف یا کاهش تعرفه‌های گمرکی، کشور‌ها متعهد شده‌اند که موانع غیرتعرفه‌ای نظیر سهمیه‌بندی، مالیات‌های خاص یا عوارض اضافی نیز اعمال نکنند.» بر این اساس با توجه به نقش کشور‌های عضو اتحادیه اوراسیا در تولید نهاده‌ی دامی، این فرصت را فرصت خوبی برای تحقق متنوع سازی مبادی ورودی کالا‌های اساسی عنوان کرد.
او این تضمین‌ها را زمینه‌ساز اعتماد و پایداری در روابط تجاری با پنج کشور عضو اوراسیا دانست و گفت: «با حذف این موانع، فضای رقابتی سالم‌تری برای تولیدکنندگان و تجار ایرانی فراهم می‌شود.»
منبع: تسنیم